Ekonomiczne czynniki decydujące o rentowności produkcji przemysłowej w dużej mierze zależą od ciągłości procesów technologicznych. Z tej perspektywy zapobieganie powstawaniu awarii urządzeń elektrycznych czy też mechanicznych ma kluczowe znacznie dla kosztów działalności takich zakładów. Wszyscy jesteśmy zgodni co do tego, iż prewencja jest znacznie tańsza w praktyce, niż usuwanie skutków awarii.
Bardzo szybki postęp elektroniki umożliwił powstanie kamer termowizyjnych o bardzo szerokich możliwościach diagnostycznych przy jednoczesnym, znacznym obniżeniu kosztów związanych z ich zakupem. Kamery termowizyjne są bardzo wygodnym narzędziem, pomagającym w utrzymaniu ciągłości produkcji i selektywnym wskazywaniu punktów, w których może wystąpić awaria. Zakres ich zastosowania zależy praktycznie jedynie od wyobraźni osoby, która takim sprzętem się posługuje.
Obecnie w ofercie SONEL S.A. znajdują się kamery o różnej wielkości matryc. Na szczególną uwagę zasługuje kamera KT-650, oparta na matrycy InfraRed (IR) 640×480 pikseli. Pozwala to na rejestrowanie wysokiej jakości, w pełni radiometrycznych, obrazów IR . Wysokie parametry pomiarowe uzupełnia intuicyjne oprogramowanie interface’u, oparte na nowym systemie operacyjnym. Obsługa kamery, przy pomocy dużego i ruchomego wyświetlacza dotykowego, jest bardzo wygodna, a wraz z wychylną częścią korpusu, w której umieszczony jest nowoczesny obiektyw, tworzy idealne rozwiązanie, wprowadzając na nowy pułap wygodę użytkowania kamery, zwłaszcza w miejscach, gdzie wymagane jest obserwacja z nietypowej perspektywy. Mocne oświetlenie zewnętrzne nie jest problemem, ponieważ można w takim przypadku wykorzystać wbudowany wizjer. Kamera oprócz trybu IR oraz PIP posiada nowy tryb mieszania obrazów, nakładanie konturów obrazu widzialnego na obraz IR. Można rejestrować zarówno obrazy statyczne jak i filmy. Narzędzia programowe pozwalają na analizę obrazu już z poziomu kamery, także w trybie obrazu na żywo. Każde z zapisanych zdjęć IR można dodatkowo opisać notatką tekstową, dodać notatkę dźwiękową i/lub graficzną. Kamera, dzięki wbudowanemu GPS-owi oraz kompasowi, automatycznie zapisuje lokalizację wykonania zdjęcia. Wygenerowanie raportu może nastąpić na miejscu prowadzonych badań poprzez wewnętrzny generator plików PDF. Kamera posiada szereg możliwości połączenia z urządzeniami zewnętrznymi, zarówno przewodowo (LAN, USB, HDMI) jak i bezprzewodowo (Wi-Fi).
Rys. 1. Kamera KT-650
W warunkach przemysłowych jest to nieocenione narzędzie diagnostyczne, poczynając od miejsc z ograniczonym dostępem, a kończąc na wszelkich urządzeniach wirujących ogólnie dostępnych. Pierwszym przykładem niech będzie transformator średniego napięcia, z reguły znajdujący się w komorze, do której nie można wejść lub mniejszy na słupie. Wyłączenie jest kłopotliwe, ale nie sprawdzenie kamerą termowizyjną.
Na rysunku 2 prezentowany jest termogram wskazujący na prawidłową pracę transformatora.
Rys. 2. Termogram transformatora
Rys. 3. Termogram tablicy bezpiecznikowej
W przypadku problemów ze złączami lub przeciążenia od razu można zaobserwować to na obrazie. Takie same sprawdzania mogą być dokonywane dla wszystkich elementów instalacji elektrycznej. Rysunek 3 wskazuje na problem w obwodzie zabezpieczonym wkładką topikową. Przyczyny tu mogą być dwie: przetężenie w tym obwodzie lub uszkodzona podstawa bezpiecznikowa (zły styk powodujący np. iskrzenie i wzrost temperatury).
Prowadzenie prewencyjnych badań termograficznych może również pomóc w identyfikacji zużywających się łożysk, sprawdzeniu szczelności instalacji itp. Rysunek 4 pokazuje stan termiczny fragmentu instalacji z pompą i zaworami. Łatwość i właściwą ocenę, analizę termogramu, zapewniają różne palety kolorystyczne. Różnorodność palet pozwala na wyodrębnienie obszarów o różnych temperaturach i obserwację elementów w ściśle zdefiniowanym przez użytkownika zakresie termicznym.
Rys. 4. Termogramy pompy w różnych paletach kolorystycznych
Podsumowując, jeden obraz to więcej niż tysiąc słów. Uniwersalność tej maksymy dotyczy również termografii. Prezentowane przykłady to ledwie ułamek procenta możliwości i zastosowań kamer termowizyjnych, mających na celu przedstawienie jedynie uniwersalności i łatwości posługiwania się takimi urządzeniami. Wyposażenie służb utrzymania ruchu w nowoczesny sprzęt do badań termograficznych wydaje się zatem ze wszech miar korzystane i uzasadnione ekonomicznie, ponieważ umożliwiają one wczesne wykrywanie anomalii w sposób prostszy i znacznie szybszy, niż mogłoby to być zrealizowane metodami tradycyjnymi.
Sonel
