Technologie

Informacje ogólne – norma PN-EN 12767:2019

By redakcja

Posted on 13 września 2021

Słupy oświetleniowe z cechami bezpieczeństwa biernego są elementami bezpieczeństwa ruchu drogowego, których zadaniem jest ograniczenie skutków zderzenia drogowego.

Dotkliwość wypadków drogowych dla kierowców i pasażerów pojazdów mechanicznych w przypadku zderzenia ze słupami oświetleniowymi zależy min. od charakterystyki użytkowej słupów. Klasę charakterystyki użytkowej słupów oświetleniowych, która wyrażona jest kombinacją klasy prędkości, kategorii pochłaniania energii, klasy bezpieczeństwa pasażera, typu zasypu, mechanizmu utraty stateczności, klasy kierunku oraz ryzyka wgniecenia dachu.

Klasy charakterystyki użytkowej

Określenie biernego bezpieczeństwa konstrukcji odnosi się do trzech definiowanych poziomów prędkości w chwili zderzenia, tj. 50, 70 i 100 km/h; oraz trzech rodzajów zasypów fundamentu słupa oświetleniowego; kruszywa standardowe – S, specjalne -X i sztywne – R.

Nowa norma PN-EN 12767 z 2019 roku „Bierne bezpieczeństwo konstrukcji wsporczych dla urządzeń drogowych”, klasyfikuje trzy przedziały poziomu pochłaniania energii przez konstrukcje wsporcze i określa je, jako:

klasy HE – pochłaniające energię w wysokim stopniu (zatrzymują pojazd lub znacznie spowalniają)
– zalecane do stref wzmożonego ruchu pieszego i rowerowego, przejść dla pieszych gdzie istnieje ryzyko wtórnego zderzenia z innymi uczestnikami ruchu lub przeszkodami, w granicach obszaru zabudowanego,
klasy LE – pochłaniające energię w niskim stopniu (spowalniają pojazd)
– zalecane w miejscach , gdy obawy o bezpieczeństwo pieszych lub rowerzystów jest mniejsze z uwagi ograniczenia prędkości do 50 km/h lub mniej,
klasy NE – nie pochłaniające energii (nieznacznie spowalniają, nie zatrzymują pojazdu)
– zalecane w miejscach gdzie po zderzeniu nie ma ryzyka wtórnej kolizji, tj na drogach szybkiego ruchu, autostrady, nie powinny być stosowane w pasie centralnym, rondach i skrzyżowaniach oraz na wiaduktach estakadach, bez bariery, ponieważ ścięty słup może zostać wyrzucony na inny pas jezdni,
klasa 0 – brak cech bezpieczeństwa biernego.

Nowa norma PN-EN 12767 z 2019 roku „Bierne bezpieczeństwo konstrukcji wsporczych dla urządzeń drogowych”, zmienia znacząco w stosunku do normy z 2007 roku, klasyfikację słupów oświetlenia drogowego, według ich potencjalnego zagrożenia dla uczestników ruchu drogowego i tak:

wprowadza klasyfikację bezpieczeństwa pasażerów i kierowców pojazdów mechanicznych oznaczenia alfanumeryczne od A do E, najwyższe bezpieczeństwo pasażerów przyporządkowano klasie A;
Obecnie oznaczenie NE-C, LE-C i HE-C oznaczają równorzędny poziom bezpieczeństwa, kierowcy i pasażerów. Wynika to z harmonizacji wartości brzegowych
bezpieczeństwa pasażerów (między ASI i THIV) niezależnie od klasy pochłaniania energii.
wprowadza mechanizm utraty stateczności (z oddzielenie się słupa od podstawy SE i bez oddzielenia NS).
wprowadza kierunkową klasy podatności jedno- SD, dwu- BD i wielokierunkowa MD (podatność na kąt uderzenia).
określa dwie klasy ryzyka wgniecenia dachu pojazdu 0 lub 1

Przykład oznaczenia: 100-HE-C-S-NS-SD-1

100 – Kategoria prędkości
HE – Klasa chłonności energii
C – Klasa bezpieczeństwa pasażera
S – Rodzaj zasypu
NS – Mechanizm utraty stateczności
SD – Klasa kierunku
1 – Ryzyko wgniecenia dachu

Elektromontaż Rzeszów SA, projektuje, bada i testuje takie konstrukcje od 2008 roku , które w przypadku zderzenia ograniczają ogólne ryzyko dla zdrowia i życia kierowców i pasażerów, i innych użytkowników dróg i ich otoczenia. Obecnie Elektromontaż Rzeszów SA, jako lider konsorcjum z LUG SA realizuje etap projektu „Badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe nad opracowaniem bezpiecznego punktu oświetleniowego”, obejmujący prace badawcze nad słupem, prace rozwojowe – walidujące opracowane rozwiązania w warunkach rzeczywistych , tj. podczas testów zderzeniowych. W praktyce, sprawdzenie wyrobów na zgodność z normą PN 12767:2019 i przypisanie konstrukcji do odpowiedniej kategorii polega na przeprowadzeniu testów zderzeniowych, których wyniki muszą udowodnić określony poziom pochłaniania energii oraz spełnienie parametrów decydujących o stopniu bezpieczeństwa osób znajdujących się w pojeździe w przypadku kolizji.

Elektromontaż Rzeszów był pierwszym polskim przedsiębiorstwem, które wprowadziło do produkcji lekkie słupy z blachy stalowej, dodatkowo zabezpieczone antykorozyjnie cynkowaniem zanurzeniowym, również jako pierwsze w kraju certyfikowało bezpieczne słupy oświetleniowe na zgodność z normą PN-EN 12767.

Oferowane przez nas słupy stalowe i aluminiowe z cechami bezpieczeństwa biernego w klasach HE, LE oraz NE o wysokościach od 4m do 12m zapewniają odpowiednią wytrzymałość statyczną z jednoczesnym pochłanianiem energii uderzenia, co zostało potwierdzone odpowiednimi badaniami i testami na zgodność z PN-EN 12767:2019